Zaburzenia snu - część 2. HIPERSOMNIA

Hipersomnia jest przeciwieństwem insomnii, o której była mowa w części 1. Chodzi o patologicznie wzmożoną senność.

Objawy

Głównym objawem hipersomni jest wzmożona senność w trakcie dnia. Jeżeli pojawia się napadowo (deficyt snu) lub czasami, chodzi jedynie o brak wystarczającej ilości snu. O hipersomnii mówimy w przypadku, jeżeli taki stan trwa ponad miesiąc. Przez wzmożoną senność rozumiemy stan, kiedy człowiek przesypia więcej niż pozostaje w stanie aktywności. Obejmuje ona okres dłuższy niż 12 godzin dziennie. Człowiek nie jest wówczas zdolny do kontrolowania swojego zapadania w sen w trakcie dnia, co może zagrażać jego życiu.

Na hipersomnię cierpi około 5% populacji i stanowi ona poważny problem dla jakości życia człowieka. Podwyższona senność jest zwykle objawem jakiejś innej choroby, może jednak sama być chorobą. Dzielimy ją na dwa podstawowe rodzaje.

PRYMARNA bywa spowodowana uszkodzeniem mózgu SEKUNDARNA inne przyczyny:

• Nadmiar melatoniny we krwi
• Choroby układu trawiennego
• Depresja i inne zaburzenia psychiczne
• Schizofrenia
• Rak i choroby rakowe
• AIDS
• Długotrwające przepracowanie i wypalenie
• Ciąża
• Syndrom zmęczenia
• Obstrukcyjny bezdech związany ze snem
• Hormony i choroby tarczycy

Następnie dzielimy hipersomnię na pozostałe kategorie, którymi są narkolepsja, hipersomnia idiopatyczna, hipersomnia posttraumatyczna i nawracająca hipersomnia.

Narkolepsja to wzmożona senność z halucynacjami, będziemy sią nią szczegółowo zajmować w kolejnych częściach serialu.

W przypadku hipersomni idiopatycznej ciało nie regeneruje się w trakcie snu w sposób dostateczny i bez względu na to, ile godzin człowiek spał, natychmiast po przebudzeniu odczuwa zmęczenie i bóle głowy. Sen trwa około 12-16 godzin dziennie, a chory cierpiący na tą chorobę ma problemy z przebudzeniem – często nie budzi go nawet budzik.

Hipersomnia posttraumatyczna może rozwinąć się w wyniku wypadku, gdzie doszło do uszkodzenia mózgu.

Nawracająca hipersomnia to podwyższona senność, objawiająca się w okresach przejściowych, zanikająca i regularnie powracająca.

Typowy przebieg hipersomni

Wzmożona senność w trakcie dnia objawia się niekontrolowanymi i kompulsywnymi napadami senności. Właśnie to zasypianie jest najniebezpieczniejszym objawem. Pojawia się nieoczekiwanie, człowiek nie jest w stanie mu się oprzeć i nie ogranicza się wyłącznie do zasypiania w łóżku. Stany te trwają co prawda tylko kilka minut, ale na przykład w trakcie prowadzenia samochodu stanowią poważny problem. Dlatego też człowiek cierpiący na hipersomnię nie powinien wykonywać obowiązków wymagających ciągłej uwagi, może usnąć praktycznie przy jakiejkolwiek czynności, także w trakcie prowadzenia rozmowy. Z hipersomnią ściśle jest związane obniżenie jakości życia. Senność dotyka bowiem każdej sfery – zarówno zawodowej, jak i osobistej.

Jeżeli chory śpi mniej niż „potrzebuje“, staje się zmęczony, rozdrażniony, ma zmienne nastroje, a w niektórych przypadkach także bywa agresywny. Może pojawić się u niego obniżona temperatura, brak łaknienia czy problemy psychiczne.

Pomoc lekarska

Człowiek, który przez długi okres czasu odczuwa wzmożoną potrzebę snu, powinien udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Leczenie hipersomnii zależy głównie od przyczyny, która ją wywołała. Jeżeli pierwotną przyczyną jest poważniejsza choroba, lekarz musi wziąć pod uwagę poza sennością także inne czynniki, które jej na pewną będą towarzyszyć. Związane są z tym badania krwi, ewentualnie TK, EEG czy polisomnografia oraz inne badania.

W celu stłumienia zmęczenia i zasypiania, lekarze przepisują stymulanty, które utrzymują człowieka w stanie aktywności. Poprawiają również zdolność koncentracji. Inną grupą leków są środki antydepresyjne.

Jak sobie samemu poradzić?

Ze względu na to, że na hipersomnię ma olbrzymi wpływ stan psychiczny, należy skoncentrować się na swoim życiu.. Czasami depresja jest ukryta i człowiek nie uświadamia sobie w pełni tego, że u niego występuje. Jeżeli odczuwasz niezadowolenie ze swojego życia, masz napady nostalgii, albo masz uczucie ogromu obowiązków przy jednoczesnym braku wolnego czasu, musisz uważać. Spróbuj podjąć działania zmierzające do uzyskania większej ilości czasu dla siebie, dla swoich zainteresowań. Czasami wystarczy zmiana pracy, czasami zmiana środowiska, w którym zwykle przebywasz. Pomoc może przynieść także medytacja, joga, terapeuta czy fachowa literatury. Na jakość życia i jakość snu wpłynąć mogą również ogólnie wygodny materac, przyjemna pościel

Staraj się przestrzegać zasad zdrowego życia . Dużo pij, regularnie jedz. Jeżeli nie będziesz o siebie dbać, nie pozbędziesz się wzmożonej potrzeby snu. Jeżeli ciało nie ma dostatecznej ilości składników odżywczych z jedzenie, stara się uzupełnić energię inaczej – snem. Za zmęczeniem mogą również stać braki witaminy D lub cynku.

Pomocą może być również naturalne leczenie. Sprawdzoną pomocą dla pacjentów z hipersomnią stała się zielona herbata, zawierająca olbrzymie ilości kofeiny. W ciągu dnia możesz się również odświeżyć – np. biorąc chłodny prysznic.

Ostatnią formą pomocą, chociaż wydaje się to absurdalne, jest aktywność fizyczna. Dzięki regularnym ćwiczeniom do ciała dostają się hormony, które pobudzają ciało i wpływają na zmniejszenie uczucia zmęczenia.