Zaburzenia snu - część 1. INSOMNIA

Przedstawiamy Państwu nowy serial o zaburzeniach, które uniemożliwiają zdrowy sen. Na następnych stronach dowiecie się, jakie są ich objawy, co powodują i w jaki sposób skutecznie się ich pozbyć.

INSOMNIA (bezsenność)

Jeśli wieczorem z trudem zasypiacie, sen jest płytki i często budzicie się w nocy, prawdopodobnie cierpicie na bezsenność. Chodzi o najczęstsze zaburzenie snu, na które cierpi aż jedna trzecia populacji.

Do najczęstszych objawów kwalifikują się:

• Długi czas zwłoki między zasypianiem a samym snem
• Częste budzenie się w nocy
• Częste wczesne wstawanie pomimo zmęczenia
• Lekki sen
• Zmęczenie rano i przez cały dzień
• Uczucie zimna
• Uczucie ogólnego osłabienia
• Ból głowy, częste migreny
• Nerwowość i rozdrażnienie
• Zmiany w zachowaniu

Potrzeba snu jest indywidualna, ale powinien on wynosić około 6-8 godzin. Ryzykowny jest stan, kiedy sen nie przychodzi lub nie przynosi potrzebnego odpoczynku. Wtedy mówimy o bezsenności.

Bezsenność możemy podzielić na dwa rodzaje

Przejściowa (krótkotrwała) trwa tylko kilka nocy, jednak maksymalnie 4 tygodnie. Bardzo często dotyczy konkretnego wydarzenia, najczęściej jest wywołana sytuacją stresową lub złym stanem psychicznym. Jeśli chodzi o to krótkotrwałe zaburzenie, najczęściej samo znika, gdy tylko rozwiążemy konkretny problem, który ją spowodował.

Przewlekła bezsenność trwa dłużej niż miesiąc. Ma takie same objawy jak krótkotrwała, oczywiście dochodzą jeszcze inne. Ciało po tak długim czasie bez zdrowego, wysokiej jakości snu jest wyczerpane, z powodu obniżonej odporności jesteście bardziej podatni na choroby zakaźne.

Problemy zdrowotne, które może powodować

Niewystarczający lub niskiej jakości sen może mieć daleko idące konsekwencje, zwłaszcza jeśli ten stan trwa już dłuższy czas. Zwyczajne zmęczenie może się przerodzić w poważne problemy zdrowotne.

Zaburzenia poznawcze

Mała ilość snu ma wyraźny wpływ na działanie mózgu, który zarządza funkcjami poznawczymi. Za ich pośrednictwem postrzegacie świat wokół siebie, działacie, reagujecie, jesteście zdolni poradzić sobie z różnego rodzaju zadaniami. Jeśli nie dostarcza się ciału potrzebnego odpoczynku, może to doprowadzić do szybkiego spadku wydajności, częste są także zaburzenia uwagi, pogorszenie pamięci i niezdolność do wykonywania prostych zadań. Oprócz spowolnionych reakcji możliwe jest również zaburzenie mowy i wypowiedzi lub zła orientacja w terenie.

Problemy psychiczne

Jakość snu można uważać za zwierciadło psychiki człowieka. W przypadku człowieka, który przez długi czas się nie wysypia, mogą się pojawić różne zaburzenia psychiczne, jak na przykład nerwowa niestabilność, zamknięcie, większa podatność na depresję i agresja.

Przybieranie na wadze

W przypadku ludzi, którzy mało śpią, istnieje prawdopodobieństwo, że będzie im się w organizmie tworzyć mniej leptyny, czyli hormonu, który daje poczucie sytości i reguluje odkładanie się tłuszczy. Organizm ma także tendencję do uzupełniania energii, której nie przyjął podczas snu za pomocą zwiększonego spożycia kalorii, dlatego też człowiek jest bardziej głodny i spragniony.

Ciśnienie tętnicze

Mało snu ma także znaczny wpływ na ciśnienie krwi. Pod wpływem hormonu stresu, który dostaje się do krwi w przypadku niedostatecznego odpoczynku, ciśnienie tętnicze może ulec wzrostowi.

Zagrożenie dla komórek mózgowych

Niektóre badania wykazały, że z powodu niewystarczającej ilości snu mózg ludzki nie jest w stanie skutecznie usuwać niebezpiecznych substancji i niektórych protein, które są odpowiedzialne za rozwój choroby Alzheimera i demencji.

Uzależnienia

Deficyt snu jest także czynnikiem ryzyka dla rozwoju uzależnień. Osoby cierpiące na długotrwałą bezsenność są bardziej podatne na większe spożycie alkoholu, substancji pobudzających i na nadużywanie leków.

Czym może być spowodowana i w jaki sposób można sobie pomóc?

Czynniki ryzyka związane z bezsennością są różne, niektóre mają zewnętrzną, a inne wewnętrzną przyczynę.

Do najważniejszych należą:

Nieodpowiednie środowisko dla snu

Standardowym krokiem jest organizacja sypialni - izolacja, wyciszenie, spokój, stworzenie poczucia bezpieczeństwa. Sypialnia powinna mieć także prawidłową temperaturę, przed spaniem należy wywietrzyć pomieszczenie. Wynieście z sypialni cały sprzęt elektroniczny i inne źródła światła, które mogłyby Was rozpraszać.

Nieodpowiednie łóżko, pościel, materac

Wina może leżeć także po stronie niewygodnego łóżka, materaca czy poduszki. Zastąpcie je nowym łóżkiem, tapicerowanym lub z litego drzewa, wygodnym materacem i poduszką ortopedyczną. Czasami pomoże także zmiana stelaża łóżka. Jeśli nie wiecie, jak wybrać odpowiedni materac, łóżko, stelaż czy inną rzecz dla przyjemnego i zdrowego snu, chętnie Wam pomożemy.

Stresujące sytuacje i stan psychiczny

Ze stresującymi, trudnymi sytuacjami może się spotkać każdy i od samego człowieka zależy, w jaki sposób poradzi sobie z problemem. Jeśli nie potraficie wyłączyć głowy i jest to przyczyną bezsenności, postarajcie się rozwiązać swoją życiową sytuację jak najszybciej. Mniej ważnych spraw, rozmów czy decyzji nie zostawiajcie na wieczór, rozwiążcie je w ciągu dnia. W przypadku depresji lub długotrwałego złego stanu psychicznego skonsultujcie się z lekarzem, który może znaleźć przyczynę Waszego problemu.

Sami możecie sobie pomóc pozytywnym spojrzeniem na świat, spróbujcie na przykład medytacji, jogi, czytania literatury samopomocowej. Pomóc mogą także zioła – kupcie sobie lawendową poduszkę, ziołowe świeczki zapachowe lub przed spaniem wypijcie herbatę z melisy.

Złe nawyki

Przed spaniem nieodpowiednie jest uprawianie sportu lub wykonywanie ćwiczeń. Tak samo oglądanie telewizji, praca na komputerze czy granie w gry nie pomoże Wam zasnąć. Zamiast tego spróbujcie przeczytać książkę lub porozmawiać z partnerem. Nie jedzcie tuż przed snem.

Jeśli bywacie w dzień bardzo zmęczeni, nie przysypiajcie. Spędzanie czasu w łóżku w czasie, który nie jest przeznaczony dla snu, zmyli organizm, który może sobie wypracować niepożądany nawyk. Określcie dokładną godzinę, o której będziecie każdego dnia kłaść się spać.

Stosowanie środków pobudzających

Z diety należy wyeliminować alkohol, kawę, czarną lub zieloną herbatę, napoje energetyczne (lemoniady, soki) i przekąski, przede wszystkim w popołudniowych i późnych wieczornych godzinach. Ograniczenie palenia także pomaga. Bezsenność mogą powodować również niektóre leki.

Objaw poważniejszej choroby

Jeśli bezsenność nie mija pomimo zastosowania się do wszystkich podanych rad, skonsultujcie się z lekarzem. Istnieje bowiem prawdopodobieństwo, że bezsenność może sygnalizować jakąś poważniejszą chorobę, na przykład Osteoartrozę (zwyrodnienie stawów), chorobę Parkinsona itp. Jeśli się okaże, że przewlekła bezsenność jest pierwotna i nie reaguje na standardowe procedury, są dwa sposoby leczenia - farmakoterapia i terapia behawioralna. Leki przyniosą pacjentowi ulgę natychmiastowo, natomiast terapia daje wyniki po kilku tygodniach.